Pensmarkt 11
De Gans
Bouwhistorie
'De Gans'
Pensmarkt 11
|
Na de deling van het Broodhuis in vier kameren zijn de middelste twee, waaronder Pensmarkt 11, in handen gekomen van de Tafel van de H. Geest. Gedurende een groot deel van de 16de eeuw blijven ze in één hand. Ze worden in erfcijns uitgegeven aan Jan van Roesmalen, de harnasmaker, en daarna aan Hendrik Henricxz, die pasteibakker van beroep is. Blijkens de haardentelling in 1553 is het pand in bezit van de vetwarier Gerrit vanden Grave, die voor twee schouwen moet betalen. Tegen de rechter zijmuur is in het middelste balkvak een stookplaatsraveling aangetroffen. Een oudere stookplaats bevond zich tegen de achtermuur van de kelder. In 1569 is Jan van Gorcum bezitter. Hij verhuurt het pand. Vanaf dit tijdstip zijn de beide huizen (weer) gescheiden. Uit de cijnsheffingen blijkt niets van een straatkelder, ofschoon deze, voorzien van een put, wel aanwezig was. De put was in de scheidingsmuur met de even grote straatkelder van het rechter buurpand (Pensmarkt 7/9) opgenomen. Gezien het gezamenlijke eigendom in het eerste deel van de 16de eeuw, kunnen de kelders toen zijn aangelegd. De kelder onder het huis was vanaf de straat toegankelijk en van binnenuit via een spiltrap. Het pand bezat tot voor kort nog zijn oorspronkelijke 15de-eeuwse sporenkap, waarvan de spanten vernieuwd waren. Ook de samengestelde balklagen van de tweede en derde verdieping waren nog origineel. Waarschijnlijk was er een hoge begane grond, die later voorzien is van een insteekvloer. De afbeelding van de gevel op het schilderij van het Schermersoproer geeft een houten gevel weer met een uitkragende top met een windveer in de vorm van een driepas. Op de verdiepingen zijn twee kruisvensters zichtbaar. In de top zitten twee kleinere kruisvensters. | 294 |
Literatuur
BP R 1280, f 417; BP R 1315, f 21-22vo.; CB 1520 f 98v; CB 1573 f 100v; HT 1553; M 1481; P 1569; Z 1502/'3.
A. van Drunen, Kelder
|
Kelder eind 16e eeuw zeker aanwezig. |
Verkennend onderzoek publieksfuncties kelders aan Markt en Pensmarkt
Mosmans
Blok op de Markt
Dodemont1481. "De Pruymton". | 75 |
Jan Mosmans, Alph.G.J. Mosmans, Oude namen van huizen en straten te Rijksmonument
Pensmarkt 11
|
Huis onder schilddak en met gepleisterde lijstgevel waarop kroonlijst met tandlijst. Begin 19e eeuw. |
Rijksdienst voor de Monumentenzorg 2004Adresboeken
Pensmarkt 11
Pensmarkt B 4 (????)
| 1865 | K. Ihm (goudsmid) - J.F. van der Waals (koper- en blikslager, winkelier) |
| 1875 | H.A. Dodemont (hoedenfabriekant) - G. Francken (bewaarder in de gevangenis) - W.A.F. de Meester (2e luitenant) |
Pensmarkt B 4 (1880)
| 1881 | H.A. Dodemont (hoedenfabriekant) |
| 1908 | van Baak (2e Luit. Inf.) - wed. P. Dodemont (heeren- en dames hoeden) |
Pensmarkt 11 (1909)
| 1910 | wed. P. Dodemont (hoedenmagazijn, muziekinstrumenten) |
| 1928 | mej. H.M.B. Dodemont - W.A. Dodemont - W.C. van Dusseldorp |
| 1943 | H.H.B. Dodemont (winkelierster) |
| 1960 | Gimbrère (regenkleding en parapluies) |
Bossche Encyclopedie |